فارماکوکینتیک (Pharmacokinetics) علمی است که بررسی می‌کند یک دارو پس از ورود به بدن چه مسیری را طی می‌کند و چگونه در نهایت از بدن خارج می‌شود. این دانش به ما کمک می‌کند بفهمیم که یک دارو چقدر سریع اثر می‌گذارد، چه مدت در بدن باقی می‌ماند و چه مقدار از آن برای درمان مناسب است. اگر بخواهیم آن را به یک سفر تشبیه کنیم، فارماکوکینتیک مانند نقشه‌ای است که مسیر حرکت دارو را از لحظه‌ی ورود به بدن تا خروج آن نشان می‌دهد.

این فرآیند شامل چهار مرحله‌ی اصلی است. ابتدا دارو جذب (Absorption) می‌شود؛ مثلاً اگر دارویی را به‌صورت قرص مصرف کنید، ابتدا باید در معده یا روده حل شود تا بتواند وارد جریان خون شود. سپس دارو وارد مرحله‌ی توزیع (Distribution) می‌شود، یعنی از طریق جریان خون به نقاط مختلف بدن، از جمله اندام‌ها و سلول‌های هدف، منتقل می‌شود. مرحله‌ی بعدی متابولیسم (Metabolism) است که بیشتر در کبد اتفاق می‌افتد. در این مرحله، بدن دارو را تغییر می‌دهد تا آماده‌ی دفع شود. در نهایت، دارو از طریق کلیه‌ها (ادرار)، کبد (صفرا)، یا در برخی موارد از طریق ریه‌ها و پوست، از بدن دفع (Excretion) می‌شود.

فارماکوکینتیک در طراحی و تجویز داروها نقش کلیدی دارد. اگر یک دارو خیلی سریع از بدن دفع شود، ممکن است بیمار مجبور باشد آن را چندین بار در روز مصرف کند تا اثر درمانی کافی داشته باشد. از سوی دیگر، اگر دارو خیلی آهسته دفع شود، ممکن است در بدن تجمع پیدا کند و باعث مسمومیت شود. بنابراین، دانستن اینکه دارو چقدر طول می‌کشد تا اثر کند، چه زمانی به اوج اثر خود می‌رسد و چه مدت در بدن فعال باقی می‌ماند، به پزشکان کمک می‌کند دوز مناسب را تجویز کنند.

یکی از چالش‌های مهم در فارماکوکینتیک، تفاوت واکنش بدن افراد مختلف به داروها است. عواملی مانند سن، جنسیت، وضعیت کبد و کلیه، و حتی ژنتیک می‌توانند بر نحوه‌ی جذب، متابولیسم و دفع دارو تأثیر بگذارند. به همین دلیل، برخی داروها ممکن است در یک فرد اثر قوی‌تری داشته باشند و در فرد دیگر تأثیر ضعیف‌تری نشان دهند. همین موضوع باعث شده که مطالعات فارماکوکینتیکی بخش مهمی از فرایند توسعه‌ی داروها باشد تا اطمینان حاصل شود که هر دارو برای گروه‌های مختلف بیماران به درستی عمل می‌کند.